Ten niebiesko-zielonooki i brązowowłosy brytyjski aktor jest wnukiem reżysera amatorskich przedstawień teatralnych i starszym synem (ma młodszego brata Jamie'ego) aktorki i nauczycielki gry aktorskiej. Jego ojciec pracował w przemyśle naftowym, co zmusiło rodzinę do ciągłych przeprowadzek na Bliski Wschód i do Brazylii. W latach 1990-1992 uczył się aktorstwa w Oakham School w Rutland. W 1995 roku ukończył prestiżową Królewską Akademię Sztuk Dramatycznych (Royal Academy of Dramatic Art) w Londynie. Związał się z trupą teatralną Cheek By Jowl Theater Company, debiutując w roli Antonia w spektaklu Księżna Malfi (Duchess of Malfi, 1995) i nieco później w przedstawieniu Szekspira Wiele hałasu o nic (Much Ado About Nothing, 1998) jako Benedick, a za obydwie role zdobył nominację do nagrody Iana Charlesona jako najlepszy aktor klasyczny poniżej 30. roku życia. Przyłączył się do Royal Shakespeare Theater Company, występując w szekspirowskiej sztuce Sen nocy letniej (Midsummer Night's Dream, 1996) w roli Demetrusza oraz przedstawieniu Szkoła obmowy (School for Scandal, 1998) jako Charles Surface. Występował w Royal National Theater w produkcjach teatralnych: Bitwa królewska (Battle Royal, 1999) jako pan Brougham i Henryk IV (Henry IV, 2005) w roli księcia Hala. Pojawił się również na scenie West Endu i Broadwayu.

Na małym ekranie debiutował rolą Haretona Earnshaw w telewizyjnej adaptacji powieści Emily Brontë Wichrowe wzgórza (Wuthering Heights, 1998). Rola szeregowca Alana Jamesa w telewizyjnym dramacie wojennym Wojownicy (Warriors, 1999) przyniosła mu nominację do nagrody Royal Television Society. Znalazł się w obsadzie miniserialu BBC Czasy, w których przyszło nam żyć (The Way We Live Now, 2001). Za główną rolę fotoreportera wojennego Paula Priora w nowozelandzkim dreszczowcu W legowisku mojego ojca (In My Father's Den, 2004) otrzymał nagrodę New Zealand Screen Award oraz nominację do angielskiej nagrody BIFA (British Independent Film Award). Jego przełomową rolą okazała się postać Pana Darcy w melodramacie Duma i uprzedzenie (Pride & Prejudice, 2005), za którą odebrał nagrodę Camie i był nominowany do nagrody krytyków londyńskich (ALFS).